پیدایش منطقه کلان شهری و بازتاب فضایی آن، مطالعه موردی شهر رشت

نویسندگان

  • علیرضا پور شیخیان ندارد
چکیده مقاله:

شهر رشت در سال 1385 با 557366 نفر جمعیت و با دارا بودن نیمی از جمعیت شهر نشین استان گیلان، به عنوان مهمترین کلان­شهر ناحیه‌ای در شمال ایران از جایگاه ویژه­ای برخوردار می­باشد. این شهر با عملکردهای متنوع و گسترده اقتصادی و اجتماعی از موقعیت ممتاز منطقه‌ای بهره‌مند بوده و علاوه بر تسلط همه جانبه در منطقه شهری خود بر شهرهای اقماری مانند، خمام، کوچصفهان، لشت‌نشاء، سنگر و خشکبیجار، نفوذ خدماتی مؤثری نیز بر کانون‌های شهری و روستایی  سراسر ناحیه دارد. شهر رشت با توسعه فضایی و کالبدی خود از یک طرف، به سرعت جمعیت و فعالیت‌های اقتصادیش را به نواحی حاشیه‌ای سوق می‌دهد و از طرف دیگر با جذب امکانات شهرهای اقماری، تغییرات شگرفی را در کالبد شهری خود ایجاد کرده و بازتاب‌های متنوعی را از نظر تراکم و تمرکز جمعیت، رشد و گسترش شتابان و ناموزون شهری، ادغام روستاهای پیرامون و روند اشغال اراضی کشاورزی ایجاد کرده است. این ­شهر به جای توزیع بهینه سرمایه و امکانات در سطح شهرهای پیرامونی، گرایش روز افزونی به تمرکز گرایی دارد. وابستگی شهرهای اقماری به شهر رشت سبب فقدان تنوع اقتصادی و اجتماعی در آنها شده و این شهرها را از انسجام و پویایی درونی محروم ساخته و با وجود دارا بودن جمعیت و خدمات شهری به مراکز خوابگاهی گروههای کم درآمد تبدیل کرده است. عدم پویایی شهرهای پیرامونی بیش از آنکه متاثر از عدم دانش فنی و یا کمبود سرمایه باشد، بیشتر مربوط به روابط متقابل و نا برابر ­شهر رشت با شهرهای پیرامون استوار است و همیشه این رابطه به نفع مادر شهر و به زیان شهرهای اقماری می باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

منطقه کلان شهری و بازتاب فضایی آن مورد تهران

افزایش جمعیت شهری و عوارض ناشی از آن در حال حاضر یکی از دشواری ها و مشکلاتی است که درسطح جهانی ملی و منطقه ای اذهان عمومی را به خود مشغول داشته است . در این میان پیدایش کلان شهرها درکشورهای مختلف و رشد بی رویه تهران در کشور ما موجبات تغییر در نظام شهری را فراهم آورده است . توسعه وگسترش فضایی تهران علاوه بر پیدایش کو یها، محلات، شهرک های جدید، هسته های جمعیتی کوچکی را نیز که از35 سال پیش به صورت...

متن کامل

منطقه کلان شهری و بازتاب فضایی آن مورد تهران

افزایش جمعیت شهری و عوارض ناشی از آن در حال حاضر یکی از دشواری ها و مشکلاتی است که درسطح جهانی ملی و منطقه ای اذهان عمومی را به خود مشغول داشته است . در این میان پیدایش کلان شهرها درکشورهای مختلف و رشد بی رویه تهران در کشور ما موجبات تغییر در نظام شهری را فراهم آورده است . توسعه وگسترش فضایی تهران علاوه بر پیدایش کو یها، محلات، شهرک های جدید، هسته های جمعیتی کوچکی را نیز که از35 سال پیش به صورت...

متن کامل

یادداشت پژوهشی تحلیل تأثیر سازمان فضایی شهر بر نظام حمل‌ونقل درون شهری (مطالعه موردی: شهر رشت)

متغیرهای موجود در سازمان فضایی شهر، بر نحوه آمدوشد شهروندان تأثیرات متقابلی دارند. نبود فرآیند برنامه ریزی برای تحلیل این متغیرها باعث افزایش زمان، فاصله، هزینه ها و استفاده زیاد از خودروی شخصی برای دسترسی به کارکردهای شهری گردیده است. شهر رشت از جمله شهرهای گسترده کشور است که سازمان فضایی پراکنده آن باعث شده تا شهروندان برای دسترسی به کارکردهای شهری، بیش از بیش از خودروی شخصی استفاده کنند.  به...

متن کامل

تحلیل فضایی- مکانی نظام بانکی در کلان شهر رشت

  یکی از مقوله­ های مهم دربرنامه ­ریزی شهری، تعیین مکان مناسب برای استقرار کاربری­ های شهری است. فعالیت­ های گوناگون شهری هرکدام نیازمند فضای مناسب خود می ­باشد و امکان استقرار آنها در هر ناحیه­ ای از شهر وجود ندارد. توزیع فضایی- مکانی شعب بانک­ ها یکی از مسائل مهم در برقراری عدالت فضایی است که از نظر رویکردهای توسعه پایدار در کانون توجه خدمات رسانی و توسعه قرار دارد. شهر رشت 274 واحد بانکی دار...

متن کامل

تبیین الگوی فضایی شاخص‏های شکوفایی شهری در ایران رویکردی نوین در مطالعه پایداری کلان شهرها (مطالعه موردی کلان شهر تهران)

شکوفایی شهرها نخستین بار در گزارش برنامه اسکان بشر سازمان ملل(UN-Habitat)، در سال 2013، تحت عنوان City Prosperity Index"" ارائه‌ شده است. این گزارش پاسخی به بحران‏های چند بعدی پیش‌آمده در دهه‏های اخیر در جهان است. در گزارش ارائه‌شده، اسکان بشر به تعریف شکوفایی شهری و ارائه شاخص‏هایی چند بعدی از شکوفایی شهری پرداخته است. به‌واقع به‌جای اندازه‏گیری عوامل اقتصادی به‌صورت تک‌بعدی از قبیل میزان تولی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره شماره 3 (پیاپی 27)

صفحات  33- 51

تاریخ انتشار 2010-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023